Отаназаров Санжарбек Сафарбекович – магистрант кафедры “Водоснабжение, водоотведение и гидротехническое строительство” КГУСТА им. Н. Исанова, г. Бишкек, тел.: +996-700 614013, e-mail: Stifrojers@gmail.com
Кайыпова Назгуль Усенбековна – аспирант кафедры “Гидротехническое строительство и водные ресурсы” KРСУ, тел.: +996-554 302802, +996-779 290082, e-mail: Kaiypovanaz@mail.ru
МЕТОДИКА ОПРЕДЕЛЕНИЯ РАСЧЕТНЫХ ГЛУБИН В ВЕРХНЕМ БЬЕФЕ НИЗКОНАПОРНОГО ВОДОЗАБОРНОГО СООРУЖЕНИЯ
Предложена методика по обоснованию расчетных глубин в верхнем бьефе низконапорного водозаборного сооружения, оборудованного ломаным в плане наносозащитным порогом. Определена необходимость обоснования значений расчетных глубин в верхнем бьефе сооружения с учетом гидрологических характеристик речного потока. При этом определена необходимость поддержания расчетной глубины и максимальной расчетной глубины. Расчетная глубина поддерживается для создания условий командования над отводящим каналом и обеспечения водоподачи через гребень наносозащитного порога в маловодный период. Максимальная глубина будет создаваться при пропуске паводковых расходов через створ сооружения. Это гарантирует высокую эффективность работы низконапорных плотинных водозаборных сооружений и надежную водоподачу водопотребителям и водопользователям.
Ключевые слова на русском языке:расчетная глубина; водопроводящие сооружения, наносозащитные пороги; коэффициенты расхода; водозаборное сооружение; расчётные схемы; влекомые наносы.
ТӨМӨНКҮ БАСЫМДАГЫ СУУ ЖЫЙНООЧУ КУРУЛМАНЫН ЖОГОРКУ БЬЕФИНДЕ ЭСЕПТИК ТЕРЕҢДИКТИ АНЫКТООНУН МЕТОДИКАСЫ
Бул макалада төмөнкү басымдагы суу жыйноочу курулманын жогорку бьефинда эсептик тереңдиктин эсебин аныктоо боюнча методика сунушталган. Дарыянын агымынын гидрологиялык мүнөздөмөсүн эске алуу менен курулманын жогорку бьефинде эсептик тереңдиктин маанисин негиздөөнүн зарылдыгы аныкталды. Ошол эле учурда эсептик тереңдигин жана максималдуу эсептик тереңдигин кармап туруунун зарылдыгы аныкталды. Эсептик тереңдик каналдагы сууну бурууну башкаруу шарттарын түзүү үчүн жана суу аз болгон мезгилде нанос коргоочу босогонун тиштери аркылуу суу берүүнү камсыз кылуу үчүн кармалып турат. Курулманын капкагы аркылуу суу ташкындарынан калган сууну коё берүүдө максималдуу тереңдик түзүлөт. Мунун өзү төмөнкү басымдагы суу жыйноочу плотина курулмасынын ишинин жогорку
натыйжалуулугун жана сууну керектөөчүлөрдү жана сууну пайдалануучуларды суу менен ишенимдүү жабдууну кепилдейт.
эсептик тереңдик; суу өткөрүүчү курулмалар, нанос коргоочу босого; чыгымдоо коэффициенти; суу жыйноочу курулма; эсептик схемалар; наностор.
THE METHOD OF DETERMINING THE ESTIMATED DEPTHS UPSTREAM OF LOW-PRESSURE WATER
The technique for the justification of the calculated depths in the upper part of the low-pressure water intake facilities equipped with a nanoprotective threshold in terms of the plan is proposed. The necessity of substantiation of the values of the calculated depths in the upper part of the structure taking into account the hydrological characteristics of the river flow is determined. The necessity of maintaining the calculated depth and the maximum calculated depth is determined. The calculated depths are maintained to create conditions of command over the discharge channel and ensure water supply through the crest of the nanoprotective threshold in the low-water period. Maximum depths will be created when flood expenses are passed through the facility. This ensures high efficiency of low-pressure dam water intake facilities and reliable water supply to water consumers and water users.
Ключевые слова на английском языке:estimated depth; size of water conveyance structures; nanodosimetry thresholds; expense ratios; water intake structure; the ratio of water intake; traction load.