Суюнбаев Мурат Насирдинович – канд. геол.-минер. наук, доцент политологии кафедры международных отношений факультета международных отношений КРСУ, академик РАЕН, тел.: +996-553 213557, e-mail: muratsuyunbaev@gmail.com
Узбеков Досмир Сатарович – канд. полит. наук, доцент кафедры международных отношений факультета международных отношений КРСУ, тел.: +996-553 632332, e-mail: dosmiruzbekov@mail.ru
ВОЕННОПЛЕННЫЕ ПЕРВОЙ МИРОВОЙ ВОЙНЫ И ИХ РОЛЬ В СОБЫТИЯХ 1916 ГОДА
В ходе Первой мировой войны значительная часть пленных оказалась в центре событий 1916 г. в Туркестане. Были собраны и проанализированы разрозненные данные о пленных применительно к ситуации в Туркестане. Огромное количество военнопленных в тылу России, среди которых, разумеется, было много представителей германской и османской агентуры, создавало прекрасные условия для дестабилизации ситуации в Туркестане. Массовый плен усугубил обстановку с трудовыми ресурсами. Так, у российских властей возникла идея с мобилизацией туземцев на тыловые работы.
Ключевые слова на русском языке:Первая мировая война; события 1916 г. в Туркестане; массовый плен; трудовые ресурсы; мобилизация на тыловые работы
БИРИНЧИ ДҮЙНӨЛҮК СОГУШТУН ТУТКУНДАРЫ ЖАНА АЛАРДЫН 1916-ЖЫЛДАГЫ ОКУЯЛАРДАГЫ РОЛУ
Биринчи дүйнөлүк согуштун жүрүшүндө туткундардын олуттуу бөлүгү 1916-жылдагы Түркстандагы окуялардын чордонунда болгон. Туткундар жөнүндө чачыранды маалыматтар чогултулуп, Түркстандагы кырдаалга байланыштуу талдоого алынган. Россиянын тылындагы көптөгөн туткундар, алардын арасында, албетте, Германиянын жана Осмон империясынын көптөгөн тыңчыларынын болушу, Түркстандагы кырдаалды туруксуздаштыруу үчүн мыкты шарттарды түзгөн. Массалык туткунга алуу эмгек ресурстары менен болгон абалды курчутту. Ошентип, орус бийлиги чет элдиктерди тыл иштерине мобилизациялоо идеясын көтөрүп чыгышкан.
Ключевые слова на кыргызском языке:Биринчи дүйнөлүк согуш; 1916-жылдагы Түркстандагы окуялар; массалык туткунга алуу; эмгек ресурстары; тыл иштерине мобилизациялоо
PRISONERS OF WAR OF THE FIRST WORLD WAR AND THEIR ROLE IN THE EVENTS OF 1916
During the First World War, a significant part of the prisoners was at the center of the events of 1916 in Turkestan. Scattered data on prisoners in relation to the situation in Turkestan were collected and analyzed. The huge number of prisoners of war in the rear of Russia, among which, of course, there were many representatives of the German and Ottoman agents, created excellent conditions for destabilizing the situation in Turkestan. Mass captivity aggravated the situation with labor resources. So, the Russian authorities had an idea with the mobilization of natives for rear work.
Ключевые слова на английском языке:World War I; events of 1916 in Turkestan; mass captivity; labor resources; mobilization for rear operations