Манжикова Светлана Цебековна – канд. техн. наук, доцент кафедры информационных и вычислительных технологий естественно-технического факультета КРСУ, тел.: +996-555 681081, e-mail: msvetlana_88@mail.ru
Исмаилова Чинара Саматовна – канд. биол. наук, и.о. доцента кафедры естественных научных дисциплин Международной высшей школы медицины, г. Бишкек, тел.: +996-777 395409, e-mail: ichinar@mail.ru
ОБУЧЕНИЕ МЕТОДАМ ОБРАБОТКИ СТАТИСТИЧЕСКИХ ДАННЫХ ПО ЗДРАВООХРАНЕНИЮ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ В СИТУАЦИОННЫХ ЗАДАЧАХ
Показано проведение анализа статистических данных с целью получения научно достоверной информации на примерах решения ситуационных задач, сформулированных применительно к условиям Кыргызской Республики. Использован метод обработки динамических (временных) рядов данных, ретроспективный и оперативный анализ данных, представленных в статистических ежегодниках КР с использованием инструментария табличного процессора MS Excel 2016. Показана эффективность влияния инвестиций в охрану окружающей среды на заболеваемость активным туберкулезом органов дыхания в республике, для чего построена регрессионная модель. Данные исследований рекомендованы для работников общественного здравоохранения, а также для преподавателей информатики, медицинской информатики, информационных технологий в медицине и здравоохранении и др. точных наук.
Ключевые слова на русском языке:здравоохранение; туберкулез; инвестиции; динамический ряд; коэффициент детерминации; корреляция
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН САЛАМАТТЫК САКТОО СИСТЕМАСЫ БОЮНЧА КЫРДААЛДЫК МАСЕЛЕЛЕРДЕ СТАТИСТИКАЛЫК МААЛЫМАТТАРДЫ ИШТЕТҮҮ ЫКМАЛАРЫНА ОКУТУУ
Бул макалада Кыргыз Республикасынын шарттарында колдонуу үчүн түзүлгөн кырдаалдык маселелерди чечүүнүн мисалында илимий так маалыматтарды алуу максатында статистикалык маалыматтарга талдоо жүргүзүлдү. Маалыматтардын динамикалык (убактылуу) катарларын иштеп чыгуу, MS Excel 2016 таблица түрүндөгү процессордун каражаттарын пайдалануу менен Кыргыз Республикасынын статистикалык күндөлүктөрүндө берилген маалыматтарга ретроспективдүү жана оперативдүү талдоо жүргүзүү ыкмалары колдонулду. Республикадагы дем алуу органдарынын ачык кургак учук дартына айлана-чөйрөнү коргоого инвестицияларды салуунун натыйжалуулугу көрсөтүлдү, бул үчүн регрессивдүү модель түзүлдү. Аталган изилдөөлөр коомдук саламаттык сактоо системасынын кызматкерлери, ошондой эле информатика, медициналык информатика, медицинадагы маалыматтык технологиялар, саламаттык сактоо жана башка так илимдер боюнча окутуучулар үчүн сунушталат.
Ключевые слова на кыргызском языке:саламаттык сактоо; кургак учук; инвестициялар; динамикалык катар; детерминация коэффициенти; корреляция
STUDY IN METHODS OF PROCESSING STATISTICAL DATA ON HEALTHCARE OF THE KYRGYZ REPUBLIC VIA SITUATIONAL TASKS
The analysis of statistical data is carried out in order to obtain scientifically reliable information on examples of solving situational tasks formulated in relation to the conditions of the Kyrgyz Republic. The method of processing dynamic (time) data series, retrospective and operational analysis of data presented in the statistical yearbooks of the KR using the tools of the MS Excel 2016 spreadsheet was applied. The effectiveness of the impact of investments in environmental protection on the incidence of active respiratory tuberculosis in the republic is shown, for which a regression model is built. Research data are recommended for public health workers, as well as for teachers of informatics, medical informatics, information technology in medicine and healthcare, and other exact sciences.
Ключевые слова на английском языке:health care; tuberculosis; investments; time series; coefficient of determination; correlation