Информационный портал
«Вестник КРСУ»

Знание и владение кыргызским и этническими языками в Кыргызстане расценивается как фактор присутствия в современной повседневной жизни этноязыкового разнообразия и полиязычия государства, что является показателем употребления индивидуумом кыргызского и другого или одновременно нескольких языков, каждый из которых предпочитается в соответствии с определённой коммуникативной ситуацией. Актуальной проблемой в этой ситуации является то, что необходимо выбрать такой вектор языковой политики, чтобы, с одной стороны, не был ущемлён государственный язык, а с другой – не оказаться в ограниченных рамках национального языка и культуры. Полиязычию в Кыргызстане содействует фактор преобладания диффузности кыргызской и русской языковых компетенций в повседневности населения. Активному функционированию русского языка в Кыргызстане способствует высокая степень мотивированности кыргызского населения к изучению русского языка и культуры, также огромный цивилизационный заряд русского языка и культуры в сложившейся когнитивной системе формирования общества, поэтому сегодня исследуются исторические аспекты распространения и сохранения в Кыргызстане русского языка, освещена роль русского языка, российского образования в научно-интеллектуальном пространстве Кыргызстана. Именно через русский язык происходит приобщение кыргызского народа к мировой культуре, осуществляется вхождение Кыргызстана в мировое экономическое, научное, культурное, образовательное пространство. В то же время подчёркивается необходимость изучения, распространения и сохранения государственного кыргызского языка.

русский язык; кыргызский язык; билингвизм; повседневность; двуязычие; языковая политика; коммуникативность; информация; полиязычие; языковая ситуация

Кыргызстанда кыргыз тилин жана этностук тилдерди билүү заманбап күнүмдүк жашоодо мамлекеттин этнотилдик ар түрдүүлүгүнүн жана көп тилдүүлүгүнүн көрсөткүчү катары бааланат, бул жеке адамдын кыргыз тилин жана башка тилди же бир эле учурда бир нече тилди колдонуусунун көрсөткүчү болуп саналат, алардын ар бири белгилүү бир коммуникативдик кырдаалга ылайык артыкчылыкка ээ. Мындай кырдаалда бир жагынан мамлекеттик тилге доо кетирбей тургандай, экинчи жагынан улуттук тил жана маданият чектелген алкакта калып калбагандай тил саясатынын векторун тандап алуу актуалдуу маселе болуп саналат. Кыргызстанда көп тилдүүлүккө калктын күнүмдүк турмушунда кыргыз жана орус тилдик компетенцияларынын диффузиялуулук фактору өбөлгө түзөт. Кыргызстанда орус тилинин активдүү колдонулушуна кыргыз калкынын орус тилин жана маданиятын үйрөнүүгө болгон умтулуусунун жогорку деңгээли, ошондой эле коомду түзүүнүн калыптанып калган когнитивдик системасында орус тилинин жана маданиятынын зор цивилизациялык заряды өбөлгө түзөт, ошондуктан бүгүнкү күндө Кыргызстанда орус тилин жайылтуунун жана сактоонун тарыхый аспектилери изилденүүдө, макалада Кыргызстандын илимий-интеллектуалдык мейкиндигинде орус тилинин, орус билим берүү системасынын ролу чагылдырылды. Орус тили аркылуу кыргыз эли дүйнөлүк маданиятка аралашып, Кыргызстандын дүйнөлүк экономикалык, илимий, маданий, билим берүү мейкиндигине кириши ишке ашырылат. Ошол эле учурда мамлекеттик тилди - кыргыз тилин үйрөнүү, жайылтуу жана сактоо зарылдыгы баса белгиленет.

орус тили; кыргыз тили; билингвизм; күнүмдүк турмуш; кош тилдүүлүк; тил саясаты; коммуникативдүүлүк; маалымат; көп тилдүүлүк; тилдик кырдаал

Кnowledge and proficiency in Kyrgyz and ethnic languages in Kyrgyzstan is regarded as an indicator of the presence of ethno-linguistic diversity and multilingualism (multilingualism) of the state in modern everyday life of Kyrgyzstan, which is an indicator of an individual’s use of Kyrgyz and other or several languages at the same time, each of which is preferred in accordance with a certain communicative situation. An urgent problem in this situation is that it is necessary to choose such a vector of language policy so that, on the one hand, the state language is not infringed, and on the other hand, it does not end up in the limited framework of the national language and culture. The purpose of the article is to show that multilingualism in Kyrgyzstan is promoted by the predominance of diffuse Kyrgyz and Russian language competencies in the everyday life of the population. Russian Russian language actively functioning in Kyrgyzstan is promoted by a high degree of motivation of the Kyrgyz population to study the Russian language and culture, as well as a huge civilizational charge of the Russian language and culture in the current cognitive system of society formation. Russian Russian language distribution and preservation in Kyrgyzstan are considered in the article, the role of the Russian language, Russian education in the scientific and intellectual space of Kyrgyzstan is highlighted. It is through the Russian language that the Kyrgyz people are introduced to world culture, Kyrgyzstan enters the world economic, scientific, cultural, educational space. At the same time, the need to study, disseminate and preserve the state Kyrgyz language is emphasized.

Russian language; Kyrgyz language; bilingualism; everyday life; bilingualism; language policy; communication; information; multilingualism; language situation