Корпобаева Мариям Керималиевна – и.о. доцента, зав. кафедрой музыкально-теоретических дисциплин Кыргызского государственного университета культуры и искусств им. Б. Бейшеналиевой, г. Бишкек, тел.: +996-555 713071, +996-706 451027, е-mail: korpobaeva.maria@mail.ru
ОСОБЕННОСТИ ИСТОРИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ КЫРГЫЗСКИХ НАРОДНЫХ ИНСТРУМЕНТАЛЬНЫХ НАИГРЫШЕЙ
Рассказывается о кыргызских мелодиях, об искусстве, которое развивалось с древних времён. Историческое развитие исполнительского искусства кюу свидетельствует о том, что оно развивалось с появлением различных инструментов. Также были представлены доклад о музыкальных инструментах, рассказ о великом эпосе «Манас» в соответствии с образом жизни и бытом кыргызского народа. Развитие народно-инструментального искусства происходило в соответствии с обычаями и традициями народа, каждый из которых имел свой исторический характер, социально-культурные условия. На основе сведений и работ видных музыковедов и исследователей интерпретированы особенности исторического развития инструментальных наигрышей.
Keywords in Russian:культура; музыкальные инструменты; песни; наигрыши; программирование; творчество; музыка; форма
КЫРГЫЗ ЭЛДИК АСПАПТЫК КҮҮЛӨРДҮН ТАРЫХЫЙ ӨНҮГҮҮСҮНҮН ӨЗГӨЧӨЛҮГҮ
Макалада улутубуздун эӊ байыркы замандарынан бери өнүгүп келген көркөм өнөрү - кыргыз күүлөрү тууралуу сөз болду. Күүчүлүк өнөрүбүздүн тарыхый өнүгүүсү, анын калыптануусу, өнөрчүлүк менен катар түрдүү аспаптардын пайда болуп өнүгүп келиши жазылды. Улуу «Манас» эпосунда баяндалып келген музыкалык аспаптар жөнүндө дагы баяндама берилип, мындан тышкары, кыргыз элибиздин жашоо-тиричилигине жараша элдик аспаптык күүчүлүк ѳнѳрдүн өсүп-өнүгүүсү элдин ырым-жырымдарына, адаттарына, салттарына жараша ар биринин өзүлөрүнө мүнөздүү келген тарыхый жолунда, социалдык-маданий шарттарында калыптанып, өнүгүп келгендиги тууралуу жазылды. Аспаптык күүлөрдүн тарыхый өнүгүүсүнүн өзгөчөлүктөрү тууралуу көрүнүктүү музыка таануучулардын, изилдөөчүлөрдүн жазган маалыматтарынан, эмгектеринен таянып чечмеленди.
Keywords in Kyrgyz:маданият; музыкалык аспаптар; ыр; күүлөр; программалуулук; чыгармачылык; комуз; форма
FEATURES OF THE HISTORICAL DEVELOPMENT OF KYRGYZ FOLK INSTRUMENTAL TUNES
The article tells about Kyrgyz tunes, the artistic art of our nation that has been developing since ancient times. The historical development of the performing art of кuu indicates that it developed with the advent of various instruments. A report on musical instruments, a story about the great epic «Manas» in accordance with the lifestyle and way of life of the Kyrgyz people were also presented. The development of folk instrumental art took place in accordance with the customs and traditions of the people, each of which had its own historical character, socio-cultural conditions. Based on the information and works of prominent musicologists and researchers, the features of the historical development of instrumental tunes are interpreted.
Keywords in English:culture; musical instruments; songs; tunes; programming; creativity; music; form