Мамытов Алмас Садырович – канд. экон. наук, и.о. доцента кафедры «Менеджмент» Бишкекского государственного университета им. К. Карасаева, тел.: +996-773 773355, е-mail: amamytov@bhu.kg
Осмонов Замир Бабакулович – аспирант кафедры экономики Бишкекского государственного университета им. К. Карасаева, тел.: +996-312 425296, е-mail: zosmonov@bhu.kg
Шахман Ертаргын Тойганулы – аспирант кафедры экономики Бишкекского государственного университета им. К. Карасаева, тел.: +996-312 425296, е-mail: etoyganuly@bhu.kg
РАЦИОНАЛЬНОЕ ПРИРОДОПОЛЬЗОВАНИЕ И ОБЕСПЕЧЕНИЕ ЭНЕРГЕТИЧЕСКОЙ БЕЗОПАСНОСТИ ГОСУДАРСТВА
Рассматриваются проблемы обеспечения энергетической безопасности Казахстана. Целью данного исследования является раскрытие роли и значение топливно-энергетического комплекса в развитии страны, функционирование которого обеспечивает энергонезависимость Казахстана, делает его энергодостаточным государством. В то же время в статье раскрываются недостатки в работе топливно-энергетического комплекса, которые оказывают неблагоприятное воздействие на окружающую природу и человека, наносят большой вред экологии. В этой связи в данном исследовании обосновывается объективная необходимость повышения энергоэффективности производства и потребления, перехода на энергосберегающие технологии и использование возобновляемых и альтернативных источников энергии. Результаты исследования могут использоваться при планировании государственных программ, направленных на повышение энергоэффективности экономики, а также при проведении и реализации социальной и инновационной политики в топливно-энергетическом комплексе.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:топливно-энергетические ресурсы; топливно-энергетический комплекс; энергетическая безопасность; экологические риски; экология; энергоэффективность; энергоемкость экономики; энергосберегающие технологии; электростанции; охрана окружающей среды
ЖАРАТЫЛЫШ РЕСУРСТАРЫН САРАМЖАЛДУУ ПАЙДАЛАНУУ ЖАНА МАМЛЕКЕТТИН ЭНЕРГЕТИКАЛЫК КООПСУЗДУГУН КАМСЫЗ КЫЛУУ
Бул макалада Казакстандын энергетикалык коопсуздугун камсыз кылуу маселеси каралат. Бул изилдөөнүн максаты – Казакстандын энергетикалык көзкарандысыздыгын камсыз кылган, аны энергетикалык жактан жетиштүү мамлекетке айланткан, өлкөнүн өнүгүүсүндөгү отун-энергетикалык комплекстин ордун жана маанисин ачып берүү болуп эсептелет. Ошол эле учурда, макалада курчап турган жаратылышка жана айлана-чөйрөгө чоң зыян келтирген адамга терс таасирин тийгизген отун-энергетикалык комплекстин ишиндеги кемчиликтер ачыкка чыгарылды. Ушуга байланыштуу, бул изилдөөдө өндүрүштүн жана керектөөнүн энергетикалык натыйжалуулугун жогорулатуунун, энергияны үнөмдөөчү технологияларга өтүүнүн жана энергиянын кайра жаралуучу жана альтернативдүү булактарын пайдалануунун объективдүү зарылдыгы негизделет. Изилдөөнүн натыйжалары экономиканын энергетикалык натыйжалуулугун жогорулатууга багытталган мамлекеттик программаларды пландаштырууда, ошондой эле отун-энергетикалык комплексте социалдык жана инновациялык саясатты жүргүзүүдө жана жүзөгө ашырууда колдонулушу мүмкүн.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:отун-энергетикалык ресурстар; отун-энергетикалык комплекс; энергетикалык коопсуздук; экологиялык тобокелдиктер; экология; энергетикалык натыйжалуулук; экономиканын энергия сыйымдуулугу; энергияны үнөмдөөчү технологиялар; электр станциялары; айлана-чөйрөнү коргоо
RATIONAL USE OF NATURAL RESOURCES AND ENERGY SECURITY OF THE STATE
This article examines the problems of ensuring the energy security of Kazakhstan. The purpose of this study is to reveal the role and importance of the fuel and energy complex in the development of the country, the functioning of which ensures the energy independence of Kazakhstan, makes it an energy-sufficient state. At the same time, the article reveals the shortcomings in the operation of the fuel and energy complex, which have an adverse effect on the surrounding nature and a person causing great harm to the environment. In this regard, this study substantiates the objective need to increase the energy efficiency of production and consumption, the transition to energy-saving technologies and the use of renewable and alternative energy sources. The research results can be used in planning government programs aimed at improving the energy efficiency of the economy, as well as in the implementation and implementation of social and innovation policies in the fuel and energy complex.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:fuel and energy resources; fuel and energy complex; energy security; environmental risks; ecology; energy efficiency; energy intensity of the economy; energy saving technologies; power plants; environmental protection