«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Изучено состояние гемодинамических параметров и цитокинового статуса при хронической болезни почек (ХБП) у лиц старших возрастных групп с учетом наличия или отсутствия почечной недостаточности (ПН). Обследовано 148 пациентов с ХБП пожилого и старшего возраста. В зависимости от наличия ПН пациенты были распределены на 2 группы: лица с ХБП сохранной азотовыделительной функции (1-я группа, n = 65) и пациенты с наличием ПН (2-я группа, n = 83). Было проведено измерение центрального артериального давления (АД), исследованы концентрации фактора некроза опухоли альфа (TNF-α), интерлейкина (ИЛ)-10, ИЛ-6, цистатина С, фосфора, кальция, магния и общего холестерина (ОХС) сыворотки крови. Расчет скорости клубочковой фильтрации был основан на измерении цистатина С сыворотки крови. Установлено, что у пациентов пожилого и старческого возраста с ХБП и ПН средние значения пульсового и центрального АД, величины двойного произведения (ДП), содержания ОХС, фосфора и мочевой кислоты были достоверно выше (р < 0,05), а показатель концентрации кальция сыворотки крови существенно ниже (р < 0,05) по сравнению с пациентами аналогичного возраста, но без признаков ПН. У лиц пожилого и старческого возраста при наличии ПН отмечалась тенденция повышения концентрации ИЛ-6. Положительная значимая взаимосвязь регистрировалась между концентрацией ИЛ-6 с возрастом (р < 0,05), уровнем диастолического АД (р < 0,05) и частотой сердечных сокращений (ЧСС) (р < 0,05). В общей выборке обследуемых пациентов прямая корреляционная взаимосвязь прослеживалась между содержанием TNF-α с ЧСС (р < 0,05), а также величиной ДП (р < 0,05). Увеличение TNF-α характерно при ХБП у лиц пожилого и старческого возраста, причем с возрастом увеличивается не только риск прогрессирования заболевания с развитием ПН, но и сердечно-сосудистых осложнений.

почечная дисфункция; пожилой и старческий возраст; цистатин С; цитокины; воспаление

Бөйрөк жетишсиздигинин бар же жоктугун эске алуу менен, улгайган курактагы адамдарда өнөкөт бөйрөк оорусундагы гемодинамикалык параметрлердин абалы жана цитокин статусу изилденген. Бардыгы болуп 148 улгайган жана улуу өнөкөт бөйрөк оорусу менен ооруган бейтаптар текшерилген. Бөйрөк жетишсиздигинин бар экендигине жараша, бейтаптар 2 топко бөлүнүштү: сакталган азот чыгаруу функциясы бар өнөкөт бөйрөк оорусу менен ооруган адамдар (1-топ, n = 65) жана бөйрөк жетишсиздиги менен ооругандар (2-топ, n = 83). Борбордук артериялык басымды (БАБ) өлчөп, альфа (TNF-α) шишик некроз фактору концентрациясы, интерлейкин (IL)- 10, IL-6, цистатин С, фосфор, кальций, магний жана кандагы жалпы холестерин (TC) сыворотка изилденген. Түйдөктүү чыпкалоо ылдамдыгын эсептөө кан цистатин С өлчөмүн өлчөөгө негизделген. Бул өнөкөт бөйрөк оорусу жана бөйрөк жетишсиздиги менен ооруган улгайган жана картайган бейтаптарда импульс жана борбордук кан басымынын орточо мааниси, кош продукт (DP), жалпы холестерин, фосфор жана заара кислотасынын мазмуну кыйла жогору болгон (p <0.05), жана окшош курактагы бирок бөйрөк жетишсиздиги белгилери жок бейтаптарда кандагы кальцийдин концентрациясы салыштырмалуу кыйла төмөн (p <0.05). Бөйрөк жетишсиздиги менен ооруган улгайган жана кары адамдарда ИЛ-6нын концентрациясынын өсүү тенденциясы байкалган. ИЛ-6 концентрациясынын (p < 0,05), диастоликалык кан басымынын (p < 0,05) жана жүрөктүн кагышынын (HR) (p < 0,05) ортосунда позитивдүү олуттуу байланыш байкалган. Позитивдүү олуттуу байланыш ИЛ-6 концентрациясы менен (p <0.05), диастоликалык кан басымынын деңгээли (p <0.05) жана жүрөктүн кагышы (HR) (p <0.05) ортосунда катталган. Текшерилген бейтаптардын жалпы үлгүсүндө TNF-αнын жүрөктүн кагышы менен (p <0.05), ошондой эле кош чоңдуктун маанисинин (p <0.05) түз байланышы байкалган. TNF-αнын жогорулашы улгайган жана улгайган кишилердеги өнөкөт бөйрөк оорусуна мүнөздүү, жана жаш курак менен бөйрөк жетишсиздигинин өнүгүшү менен оорунун өрчүшүнүн коркунучу гана эмес, жүрөк-кан тамыр ооруларынын саны да жогорулайт.

бөйрөк функциясынын бузулушу; улгайган жана карылык курак; цистатин С; цитокиндер; сезгенүү

It was to study the state of hemodynamic parameters and cytokine status in chronic kidney disease (CKD) in elderly and senile people, taking into account the presence or absence of renal failure (RF). A total of 148 elderly and older patients with CKD were examined. Depending on the presence of RF, the patients were divided into 2 groups: patients with CKD with preserved nitrogen excretory function (group 1, n = 65) and patients with RF (group 2, n = 83). The central arterial pressure (BP) was measured, the concentrations of tumor necrosis factor alpha (TNF-α), interleukin (IL)-10, IL-6, cystatin C, phosphorus, calcium, magnesium and total cholesterol (TC) serum were investigated. The calculation of the glomerular filtration rate was based on the measurement of serum cystatin C. Results. It was found that in elderly and senile patients with CKD and RF, the mean values of pulse and central blood pressure, double product (DP), total cholesterol, phosphorus and uric acid content were significantly higher (p < 0.05), and the serum calcium concentration blood levels are significantly lower (p < 0.05) compared with patients of a similar age, but without signs of RF. In elderly and senile people in the presence of RF, there was a tendency to an increase in the concentration of IL-6. A positive significant relationship was recorded between the concentration of IL-6 with age (p < 0.05), the level of diastolic blood pressure (p < 0.05) and heart rate (HR) (p < 0.05). In the total sample of the examined patients, a direct correlation was observed between the content of TNF-α with heart rate (p < 0.05), as well as the value of DP (p < 0.05). An increase in TNF-α is characteristic of CKD in elderly and senile people, and with age, not only the risk of disease progression with the development of RF, but also cardiovascular complications increases.

renal dysfunction; elderly and senile age; cystatin C; cytokines; inflammation