Алсеитов Мирлан Тилегенович – канд. техн. наук, доцент кафедры «Автомобильный транспорт» естественно-технического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-707 927964, e-mail: alseitov80@mail.ru
Пасько Екатерина Александровна – студент группы ТТП-1-18 естественно-технического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-700 859552, e-mail: kolesnik.e0428@mail.ru
РАЗРАБОТКА МАТЕМАТИЧЕСКОЙ МОДЕЛИ ДВИЖЕНИЯ ТРАНСПОРТНОГО ПОТОКА НА ГОРНЫХ ДОРОГАХ
Составлен алгоритм задачи пропускной способности автомобильной дороги Бишкек–Ош как одного из факторов, влияющих на безопасность движения автотранспорта. Алгоритм решения задачи представлен в виде операторной блок-схемы, которая состоит из четырех моделирующих блоков, шести логических и нескольких арифметических блоков. В результате выданы следующие характеристики: математическое ожидание, дисперсия и асимметрия, характеризующие расход различными видами автомобилей безопасного времени движения на преодоление конкретного участка АВ дороги Бишкек–Ош; аналогичные характеристики, определяющие безопасную скорость движения различных видов автомобилей на участке АВ: среднее количество обгонов, совершаемых различными типами автомобилей на участке АВ, и другие характеристики. Все перечисленные характеристики представляют собой систематическую составляющую математической модели процесса. Для каждой из них может быть вычислена случайная составляющая.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:алгоритм; блок-схема; математическая модель; пропускная способность; скорость движения; горная дорога
ТОО ЖОЛДОРУНДА УНАА АГЫМЫНЫН КЫЙМЫЛЫНЫН МАТЕМАТИКАЛЫК МОДЕЛИН ИШТЕП ЧЫГУУ
Макалада автоунаа кыймылынын коопсуздугуна таасир этүүчү факторлордун бири катары Бишкек–Ош автомобиль жолунун өткөрүү жөндөмдүүлүгү боюнча маселенин алгоритми түзүлдү. Маселени чыгаруунун алгоритми төрт моделдөөчү блоктон, алты логикалык блоктон жана бир нече арифметикалык блоктордон турган оператордук блок-схема түрүндө берилет. Натыйжада төмөнкүдөй мүнөздөмөлөр берилген: Бишкек–Ош жолунун АВ конкреттүү участогун бузууга коопсуз жүрүү убактысын автомобилдердин ар кандай түрлөрү менен сарптоону мүнөздөөчү математикалык күтүү, дисперсия жана асимметрия; АВ участогунда ар кандай типтеги унаалардын коопсуз жүрүү ылдамдыгын аныктоочу окшош мүнөздөмөлөр: АВ участогунда ар кандай типтеги машиналар тарабынан ашып өтүүлөрдүн орточо саны жана башка мүнөздөмөлөр. Бардык саналып өткөн мүнөздөмөлөр процесстин математикалык моделинин системалуу компоненти болуп саналат. Алардын ар бири үчүн кокустук компоненти эсептелиши мүмкүн.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:алгоритм, блок-схема, математикалык модель, өткөрүү жөндөмү; жол ылдамдыгы; тоо жолу
DEVELOPMENT OF A MATHEMATICAL MODEL OF TRAFFIC FLOW ON MOUNTAIN ROADS
The article compiles an algorithm for the task of the Bishkek-Osh highway throughput as one of the factors affecting the safety of motor transport. The algorithm for solving the problem is presented in the form of an operator flowchart, which consists of four modeling blocks, six logic blocks and several arithmetic blocks. As a result, the following characteristics will be given: mathematical expectation, variance and asymmetry, characterizing the consumption of various types of cars of safe driving time to overcome a specific section of the Bishkek-Osh road; similar characteristics determining the safe speed of various types of cars on the AB section: the average number of overtaking made by various types of cars on the AB section, and other characteristics. All these characteristics represent a systematic component of the mathematical model of the process. A random component can be calculated for each of them.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:algorithm; flowchart; mathematical model; throughput; speed; mountain road