Подрезова Юлия Андреевна – канд. геогр. наук, ст. научный сотрудник отдела № 2 “Климат, вода и природные ресурсы” Центрально-Азиатского института прикладных исследований земли, г. Бишкек, тел.: +996-555 386598, е-ma
Подрезов Олег Андреевич – д-р геогр. наук, профессор-консультант кафедры экологии и метеорологии естественно-технического факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, г. Бишкек, тел.: +996-552 429800, е-mail: oleg_podrezov25@mail.ruil: j.podrezova@caiag.kg
Дикамбаев Шамиль Бектурганович – канд. техн. наук, ведущий научный сотрудник Института энергетики и экономики при Министерстве энергетики Кыргызской Республики, г. Бишкек, тел.: +996-775 976444, +996-312 511700, e-mail: niiee.kg@gmail.com
ОЦЕНКА ВЫСОТНЫХ ЗАВИСИМОСТЕЙ ПЛОТНОСТИ ВОЗДУХА И ДЛИТЕЛЬНОСТИ РАЗЛИЧНЫХ ТИПОВ ПОГОД В КЫРГЫЗСТАНЕ ДЛЯ РАСЧЕТА ПОТЕРИ МОЩНОСТИ НА КОРОНУ ПРОВОДОВ ГОРНЫХ ЛЭП
На примере сложной горной территории Кыргызстана предлагается методика оценки высотных зависимостей плотности воздуха, а также годовых длительностей типов погод с сухим снегом, дождем и изморозью для расчета потери мощности горных ЛЭП от коронирования проводов. Установлено, что средние годовые плотности воздуха и годовые длительности этих погод достаточно тесно коррелируют с высотой места, что дает практические возможности получить их высотные зависимости в форме линейных и параболических регрессий. Найденные высотные регрессии могут быть использованы для расчета коронирования проводов высоковольтных ЛЭП на территории Кыргызстана, а предлагаемая методика их оценки применима в других горных районах.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:горная территория Кыргызстана; годовые длительности погод, влияющих на корону; оценка высотных зависимостей
ТООДОГУ ЭЛЕКТР ӨТКӨРҮҮЧҮ ТААЖЫ ЧУБАЛГЫЛАРГА КЕТКЕН ЭЛЕКТР ЭНЕРГИЯСЫНЫН ЖОГОТУУЛАРЫН ЭСЕПТӨӨ ҮЧҮН КЫРГЫЗСТАНДАГЫ АБАНЫН ТЫГЫЗДЫГЫНЫН ЖАНА АР КАНДАЙ АБА ЫРАЙЫНЫН УЗАКТЫГЫНЫН БИЙИКТИККЕ КӨЗ КАРАНДЫЛЫГЫН БААЛОО
Макалада тоодогу электр өткөрүүчү таажы чубалгыларынан электр энергиясын жоготууларды эсептөө үчүн, Кыргызстандын татаал тоолуу аймагынын мисалында абанын тыгыздыгынын бийиктикке көз карандылыгын, ошондой эле кургак кар, жамгыр жана үшүк аралаш аба ырайынын түрлөрүнүн жылдык узактыгын баалоо ыкмасы сунушталат. Абанын орточо жылдык тыгыздыгы жана бул аба ырайынын жылдык узактыгы жердин бийиктиги менен тыгыз байланышта экени аныкталган, мунун өзү алардын бийиктикке көз карандылыгын сызыктуу жана параболикалык регрессия түрүндө алууга мүмкүндүк берет. Табылган бийиктик регрессиялар Кыргызстандын аймагында жогорку чыңалуудагы электр линияларынын корона зымдарын эсептөө үчүн колдонулушу мүмкүн жана сунушталган баалоо ыкмасы башка тоолуу аймактарда да колдонулат.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:Кыргызстандын тоолуу аймагы; таажыга таасир этүүчү аба ырайынын жылдык узактыгы; бийиктикке көз карандылыкты баалоо
ASSESSMENT OF ALTITUDE DEPENDENCES OF AIR DENSITY AND DURATION OF VARIOUS TYPES OF WEATHER IN KYRGYZSTAN FOR CALCULATING THE POWER LOSS ON THE CORONA OF WIRES OF MOUNTAIN POWER LINES
On the example of a complex mountainous territory of Kyrgyzstan, a method for assessing the altitude dependences of air density is proposed, as well as the annual durations of types of weather with dry snow, rain and frost for calculating the power loss of mountain power lines from corona wires. It has been established that the average annual air densities and the annual duration of these weather conditions closely correlate with the altitude of the place, which makes it practically possible to obtain their altitude dependences in the form of linear and parabolic regressions. The found altitude regressions can be used to calculate the corona of wires of high-voltage transmission lines on the territory of Kyrgyzstan, and the proposed method for their assessment is applicable in other mountainous regions.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:mountainous territory of Kyrgyzstan; annual duration of weather affecting the corona; assessment of altitude dependences