«КРСУнун ЖАРЧЫСЫ» журналынын МААЛЫМАТ ПОРТАЛЫ

Обрисовывается ретроспектива форм кыргызского местного самоуправления в период нахождения Кыргызстана в составе Российской империи. Этот период, с точки зрения автора, является весьма интересным, поскольку пирамида управления была по-своему органичной, хотя и эклектичной. Формы западного и молодого российского парламентаризма сосуществовали с общинными традициями кыргызского этноса. Описывая особенности сочетания применения на местном уровне элементов европейского парламентаризма и традиционных для кыргызов форм управления и принятия решения, автор делает вывод о том, что применение в практике привнесённых в Кыргызстан новых чужеродных форм местного управления не привело к искоренению древней самоуправленческой практики общинного самоуправления кыргызов. Автор статьи отмечает три великих испытания для кыргызского местного самоуправления: феодализм – Российская империя – СССР. И, как свидетельствуют последующие события (реформа местного самоуправления) нового Кыргызстана, народ сохранил в своей памяти вековые общинные традиции, которые обрели уже модернизированные формы в реформе территориального управления Кыргызской Республики. В статье также пунктирно отражены взгляды автора на древнее кыргызское общинное самоуправление, которое он считает одной из форм местного самоуправления.

Российская империя; Кыргызстан; СССР; древнее кыргызское общинное самоуправление; территориальное управление; Кыргызская Республика; формы местного самоуправления; болуши; волостное управление; аильные старшины; кочевое управление

Бул макалада автор Кыргызстан Россия империясынын курамында турган мезгилдеги Кыргыз жергиликтүү өз алдынча башкаруусунун формаларынын ретроспективасын баяндайт. Бул мезгил, автордун көз карашы боюнча, абдан кызыктуу, анткени башкаруу пирамидасы эклектикалык болгону менен, өзүнчө органикалык болгон. Батыш жана жаш орус парламентаризминин формалары кыргыз этносунун жамааттык салттары менен бирге жашаган. Европа парламентаризминин элементтерин жана кыргыздар үчүн салттуу башкаруу жана чечим кабыл алуу формаларын жергиликтүү деңгээлде колдонуунун өзгөчөлүктөрүн баяндоо менен, автор Кыргызстанга киргизилген жергиликтүү өз алдынча башкаруунун жаңы чет элдик формаларын практикада колдонуу кыргыздардын жамааттык өз алдынча башкаруусунун байыркы өз алдынча башкаруу практикасын жоюуга алып келген жок деген тыянак чыгарат. Макаланын автору Кыргыз жергиликтүү өз алдынча башкаруусунун үч улуу сыноосун белгилейт: феодализм – Россия империясы – СССР. Жаңы Кыргызстандын кийинки окуялары (жергиликтүү өз алдынча башкарууну реформалоо) эл эсинде эзелки жамааттык салттарды сактап калды, алар Кыргыз Республикасынын аймактык башкаруусун реформалоодо модернизацияланган формага ээ болду. Макалада ошондой эле автордун жергиликтүү өз алдынча башкаруунун бир түрү деп эсептеген байыркы кыргыз жамааттык өз алдынча башкаруусуна карата көз караштары да чекиттүү чагылдырылган.

Россия империясы; Кыргызстан; СССР; байыркы кыргыз жамааттык өз алдынча башкаруу; аймактык башкаруу; Кыргыз Республикасы; жергиликтүү өз алдынча башкаруунун формалары; болуш; волостной башкаруу; айылдык старшиналар; көчмөн башкаруу

The article outlines a retrospective of the forms of Kyrgyz local self-government during the period when Kyrgyzstan was part of the Russian Empire. This period, from the author's point of view, is very interesting, since the management pyramid was organic in its own way, although it was eclectic. The forms of Western and young Russian parliamentarism coexisted with the communal traditions of the Kyrgyz ethnic group. Describing the peculiarities of combining the use of elements of European parliamentarism at the local level and traditional forms of governance and decision-making for the Kyrgyz, the author concludes that the application of new alien forms of local government introduced into Kyrgyzstan did not lead to the eradication of the ancient self-governing practice of communal self-government of the Kyrgyz. The author of the article marks three great trials for Kyrgyz local self–government: feudalism - the Russian Empire – the USSR. And, as evidenced by the subsequent events (local government reform) of the New Kyrgyzstan, the people have preserved in their memory the centuries-old communal traditions, which have already acquired modernized forms in the reform of the territorial administration of the Kyrgyz Republic. The article also reflects the author's views on the ancient Kyrgyz communal self-government, which he considers one of the forms of local self-government.

Russian Empire; Kyrgyzstan; USSR; ancient Kyrgyz communal self-government; territorial administration; Kyrgyz Republic; forms of local self-government; bolushi; volost administration; village elders; nomadic administration