Чолпонкулова Назгуль Турдукалыевна – преподаватель кафедры педагогики и психологии Иссык-Кульского государственного университета им. К. Тыныстанова, г. Каракол, тел.: +996-772 454787, +996-701 083922, e-mail: nazgul.c_2005@rambler.ru
ПСИХОЛОГИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕНИЕ КУЛЬТУРНОГО НАСЛЕДИЯ В ФОРМИРОВАНИИ ЦЕННОСТНОЙ ОРИЕНТАЦИИ СТУДЕНТОВ
Рассматривается психологический анализ ценностной ориентации студентов в аспекте влияния культурного наследия народа на ее формирование. В условиях демократизации общества использование культурного наследия в качестве средства воспитания приобретает особую необходимость и актуальность, так как это стимулирует развитие национального самосознания, способствует укреплению межэтнических связей и является фактором консолидации и стабилизации ситуации в стране. Сделана попытка раскрытия значения и влияния Всемирных игр кочевников как нового социокультурного фактора на ценностные ориентации студентов. Всемирные игры кочевников олицетворяют собой арену, на которой транслируются не только культура и ценности кочевого народа, но также создаются условия для формирования позитивной этнической идентичности и ценностной ориентации. Ибо ценностная ориентация личности является не только психологическим компонентом этнической идентификации, но также механизмом личностного развития и самореализации.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:ценностная ориентация; ценностное сознание; социализация; инкультурация; новый социокультурный фактор; культурное наследие; Всемирные игры кочевников.
СТУДЕНТТЕРДИН БААЛУУЛУЛУК БАГЫТТАРЫН КАЛЫПТАНДЫРУУДА МАДАНИЙ МУРАСТАРДЫН ПСИХОЛОГИЯЛЫК МААНИСИ
Макалада элдин маданий мурасынын анын калыптанышына тийгизген таасиринин аспектисинде студенттердин баалуулук багыттарына психологиялык талдоо жүргүзүлгөн. Коомду демократиялаштыруу шартында маданий мурастарды тарбиялоонун каражаты катары пайдалануу өзгөчө мааниге жана актуалдуулукка ээ болууда. Себеби мунун өзү улуттук жандануу процесстерине түрткү берип, коомду консолидациялоочу фактор катары кызмат өтөшүнө шарт түзүп, мамлекеттик туруктуулуктун жана өнүгүүнүн фактору катарында бааланат. Ошондой эле макалада азыркы кездеги студент жаштардын баалуулук аӊ-сезимине Дүйнөлүк көчмөндөр оюндарынын жаӊы маданий жана социалдык фактор катары таасир этүүсүнүн маанисин ачууга аракет жасалды. Дүйнөлүк көчмөндөр оюндары кыргыз элинин маданиятын даӊазалап, көчмөн элдин баалуулуктарын чагылдыра турган чоӊ аренага айланды. Ал жаштардын этникалык идентификация процесстерине гана эмес, ошол эле мезгилде баалуулук багыттарына да өзүнүн оӊ таасирин тийгизүүдө. Себеби инсандын баалуулук багыттары этникалык идентификациянын психологиялык компоненти болуу менен бирге инсандык жактан өнүгүүнүн жана өзүн-өзү өнүктүрүүнүн механизми болот.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:баалуулук багыты; баалуулук аӊ-сезими; социализация; инкультурация; жаӊы маданий жана социалдык фактор; маданий мурас; Дүйнөлүк көчмөндөр оюндары.
THE PSYCHOLOGICAL VALUE OF CULTURAL HERITAGE IN THE FORMATION OF THE VALUE ORIENTATION OF STUDENTS
The article is devoted to the psychological analysis of the influence on the formation of the value orientation of
contemporary students of cultural heritage. In the conditions of democratization of society, the use of cultural heritage
as a means of education is of particular importance and relevance. Since it gives impetus to the process of national
revival, it also provides an opportunity to use cultural heritage as a factor of consolidation, stabilization and development
of society. The article also attempts to consider the peculiarities of the impact of the World Nomad Games as a new
cultural and social factor on the value self-consciousness of modern students. The World Nomad Games glorify
the culture of the Kyrgyz people and have become a big arena that reflects the values of the nomadic people. The
games had a positive impact not only on the ethnic identity of students, but also on its value orientation. Since value orientations, being a psychological component of ethnic identity, are also the basis of personal development and the
mechanism of self-realization.
value orientations; cultural heritage; value consciousness; ethnic identification; social factors; social mood and well-being; World Nomad Games.